Ο ναρκισσισμός έχει αναδειχθεί σε μια σύγχρονη «επιδημία», με επιπτώσεις που αγγίζουν άνδρες και γυναίκες εξίσου. Αν και είναι γνωστό ότι εκδηλώνεται με διαφορετικούς τρόπους ανάμεσα στα δύο φύλα, πολλές έρευνες μέχρι τώρα δεν έχουν καταφέρει να εντοπίσουν μια κοινή συνήθεια που να σχετίζεται με υψηλό ναρκισσισμό στις γυναίκες. Μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Archives of Sexual Behavior, ρίχνει φως σε αυτή τη σύνδεση, εξετάζοντας τη σχέση μεταξύ του ναρκισσισμού και της συνηθισμένης πρακτικής του μακιγιάζ.
Η ψυχολογία πίσω από τη χρήση του μακιγιάζ
Το μακιγιάζ έχει διαχρονικά χρησιμοποιηθεί ως μέσο ενίσχυσης της εξωτερικής εμφάνισης. Πολλές γυναίκες αναφέρουν ότι η χρήση καλλυντικών επηρεάζει την αυτοαντίληψή τους και τον τρόπο που τους βλέπουν οι άλλοι. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες που επιλέγουν να φορούν μακιγιάζ συχνά θεωρούνται πιο ελκυστικές, θηλυκές και κυρίαρχες, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την κοινωνική τους ζωή. Παρόλα αυτά, ελάχιστα ήταν γνωστά για τον τρόπο με τον οποίο τα διάφορα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως ο ναρκισσισμός ή η ψυχοπάθεια, επηρεάζουν τις συνήθειες γύρω από τη χρήση του μακιγιάζ.
Αν και υπάρχουν πολλές πτυχές της προσωπικότητας που μπορεί να επηρεάσουν τη χρήση του μακιγιάζ, οι ερευνητές εστίασαν στις σχέσεις ανάμεσα στα χαρακτηριστικά του ναρκισσισμού, της εξωστρέφειας και της ψυχοπάθειας. Ο ναρκισσισμός συχνά συνδέεται με την επιθυμία για προσοχή και θαυμασμό, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την ένταση και τη συχνότητα της χρήσης του μακιγιάζ.
Τα ευρήματα της μελέτης
Στη μελέτη συμμετείχαν 1.410 Βραζιλιάνες γυναίκες, οι οποίες κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους και τις συνήθειες χρήσης του μακιγιάζ. Οι ερωτήσεις κάλυπταν πτυχές όπως η εξωστρέφεια, η κοινωνικότητα, ο νευρωτισμός, η ευσυνειδησία και τα χαρακτηριστικά της «σκοτεινής τριάδας», δηλαδή του ναρκισσισμού, της ψυχοπάθειας και του μακιαβελισμού.
Οι συμμετέχουσες ρωτήθηκαν για τις συνήθειές τους στο μακιγιάζ σε διάφορες συνθήκες: πόσο συχνά φορούσαν μακιγιάζ στο σπίτι, στο γυμναστήριο, στη δουλειά ή σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με το πόσο χρόνο αφιέρωναν στην εφαρμογή μακιγιάζ και πόσα χρήματα ξόδευαν σε καλλυντικά, οι ερευνήτριες θέλησαν να αναδείξουν τις διαφορές στη συμπεριφορά των γυναικών με διαφορετικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας.
Ο ναρκισσισμός ως παράγοντας χρήσης μακιγιάζ
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι οι περισσότερες γυναίκες τείνουν να χρησιμοποιούν λιγότερο μακιγιάζ όταν είναι μόνες και περισσότερο σε κοινωνικές συνθήκες, με τη μεγαλύτερη χρήση να παρατηρείται σε περιστάσεις όπως το πρώτο ραντεβού. Μια από τις πιο ισχυρές συσχετίσεις που προέκυψαν ήταν ανάμεσα στο ναρκισσισμό και τη χρήση μακιγιάζ. Οι γυναίκες που παρουσίασαν υψηλές βαθμολογίες σε ναρκισσισμό συνήθως αφιέρωναν περισσότερο χρόνο στην εφαρμογή καλλυντικών, χρησιμοποιούσαν μακιγιάζ πιο συχνά και επένδυαν περισσότερα χρήματα σε καλλυντικά.
Αυτές οι γυναίκες προσαρμόζουν τη χρήση του μακιγιάζ τους ανάλογα με την κοινωνική κατάσταση, επιλέγοντας να φορούν περισσότερα καλλυντικά σε περιβάλλοντα όπου συναντούν νέους ανθρώπους ή επιδιώκουν να εντυπωσιάσουν, όπως σε πρώτα ραντεβού ή επαγγελματικές συναντήσεις.
Η σύνδεση με την εξωστρέφεια και την ψυχοπάθεια
Οι γυναίκες με εξωστρεφή προσωπικότητα, γνωστές για την επιθυμία τους να είναι στο επίκεντρο της προσοχής, είναι πιο πιθανό να ξοδέψουν χρήματα σε προϊόντα μακιγιάζ. Συχνά, αυτές οι γυναίκες χρησιμοποιούν το μακιγιάζ ως μέσο ενίσχυσης της κοινωνικότητάς τους, ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή τους σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Ωστόσο, σε σύγκριση με τις ναρκισσιστικές γυναίκες, οι εξωστρεφείς δεν έδειξαν τόσο μεγάλη διαφοροποίηση στη χρήση μακιγιάζ ανάλογα με το περιβάλλον.
Από την άλλη πλευρά, οι γυναίκες που αξιολογούνται με υψηλότερες βαθμολογίες στην ψυχοπάθεια, η οποία συνδέεται με χαρακτηριστικά όπως η παρορμητικότητα και η έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας, τείνουν να διατηρούν πιο σταθερές συνήθειες γύρω από το μακιγιάζ. Αυτές οι γυναίκες συνήθως χρησιμοποιούν λιγότερο μακιγιάζ ανεξαρτήτως περιβάλλοντος, υποδεικνύοντας ότι δεν χρησιμοποιούν το μακιγιάζ ως μέσο αυτοπαρουσίασης ή κοινωνικής χειραγώγησης.
Ο ρόλος του νευρωτισμού
Εντυπωσιακό είναι ότι οι γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα νευρωτισμού, που χαρακτηρίζονται από συναισθηματική αστάθεια και άγχος, έδειξαν επίσης σημαντικές διαφοροποιήσεις στη χρήση του μακιγιάζ ανάλογα με τις κοινωνικές συνθήκες. Όπως οι ναρκισσιστικές γυναίκες, τείνουν να χρησιμοποιούν περισσότερο μακιγιάζ σε κοινωνικές περιστάσεις και λιγότερο όταν είναι μόνες. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να αντικατοπτρίζει την ανάγκη τους για έλεγχο και ασφάλεια σε κοινωνικά περιβάλλοντα.
Η σημασία της αυτοπαρουσίασης στη σύγχρονη εποχή
Στη σύγχρονη εποχή, οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν αναδείξει τη σημασία της εικόνας και της αυτοπαρουσίασης. Πολλές γυναίκες επιδιώκουν να κερδίσουν την προσοχή μέσω των φωτογραφιών τους στα κοινωνικά δίκτυα, επενδύοντας χρόνο και χρήμα στο μακιγιάζ για να ενισχύσουν την ελκυστικότητά τους. Αυτή η συμπεριφορά όχι μόνο ενισχύει τον ναρκισσισμό τους αλλά και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο αναζήτησης επιβεβαίωσης.
Συγχρόνως, η κοινωνία επιβάλλει πρότυπα ομορφιάς που συχνά πιέζουν τις γυναίκες να τηρούν συγκεκριμένες εμφανίσεις. Αυτή η πίεση μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη χρήση μακιγιάζ, επηρεάζοντας την αυτοεκτίμησή τους και τη σχέση τους με τον εαυτό τους.
Συμπεράσματα και μελλοντικές έρευνες
Τα ευρήματα αυτής της μελέτης δείχνουν ότι η χρήση μακιγιάζ μπορεί να είναι πολύ περισσότερη από μια απλή καλλυντική πρακτική. Είναι μια αντανάκλαση των εσωτερικών αναγκών και επιθυμιών των γυναικών, καθώς και των κοινωνικών προσδοκιών που αντιμετωπίζουν. Οι ερευνητές σχεδιάζουν να συνεχίσουν την έρευνά τους, εξετάζοντας πώς οι φίλοι, η οικογένεια ή ακόμα και οι ξένοι αντιλαμβάνονται τη χρήση του μακιγιάζ από τις γυναίκες σε διαφορετικές καταστάσεις και πώς αυτές οι αντιλήψεις συγκρίνονται με την αυτοαξιολόγηση των γυναικών. Αυτό μπορεί να προσφέρει περαιτέρω ενδείξεις σχετικά με τη σύνθετη δυναμική της αυτοαντίληψης και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης στη σύγχρονη κοινωνία
